Het Verschil Tussen Een Goudsmid of Edelsmid?

Goudsmid, Zilversmid of Edelsmid? Het Verhaal Achter de Term.

Je kent het wel. Je zoekt op ‘goudsmid in de buurt’ en je komt hier, in mijn digitale atelier in Borger, terecht. En dan zie je overal ‘Edelsmid Janne Terink’ staan.

Verwarrend? Snap ik…. Is het marketing? Is het interessant doenerij?

Nee. Het is een keuze die alles te maken heeft met ambacht, familie en een beetje eigenwijsheid.

Wat is het verschil tussen een edelsmid en een goudsmid?

Simpel. Een Goudsmid maakt historisch gezien vooral sieraden (klein, verfijnd werk). Een Zilversmid maakt ‘groot werk’ (denk aan zilveren bekers, schalen, bestek). En een Edelsmid? Dat is de prachtige, overkoepelende term voor iemand die met álle edele metalen werkt. Het is de titel die het hele ambacht omvat.

Doet een goudsmid ook zilver?

Ja, natuurlijk. En ook platina. En palladium. ‘Goudsmid’ is gewoon een historisch slechte functietitel. We hadden ‘Edelsmid’ moeten heten. Oh, wacht..

Ambacht zit in het bloed

Goed, nu je de basis weet, terug naar mijn ‘waarom’.

Mijn liefde voor het vak komt niet uit een juwelierscatalogus. Het zit in mijn bloed, diep geworteld in de Twentse klei waar ik geboren ben (Enschede). Ik ben de dochter van een gepensioneerd leraar nu een kunstenaar en houtbewerker, maar de echte vonk? Die kwam van mijn opa.

Mijn opa was timmerman. Geen gewone timmerman, maar een ontwerper en maker. Hij ontwierp en bouwde complexe, technische hoogstandjes, zoals werveltrappen voor sociale huurwoningen in Enschede. Ik heb de tekeningen nog; het zijn kunstwerken van precisie en vakmanschap.

Toen ik mijn pad koos, wist ik één ding: ik wilde ook het ambacht in. Ik wilde maken.

Van ‘Groot Werk’ naar een Nieuwe Liefde

De voor de hand liggende keuze was de ‘Goudsmid’ opleiding in Schoonhoven. Maar eerlijk? Het voelde te beperkt. Mijn hart ging sneller kloppen van de verhalen over de Zilversmid-opleiding. Het idee om, net als mijn opa met zijn trappen, met vorm en functie op een grotere schaal te werken. Het vormen van een platte plaat metaal tot een drinkbeker, een schaal. Dát voelde als echt ‘smeden’.

Dus dat heb ik gedaan.

Een zilveren beker. een van mijn afstudeer stukken.

Na mijn opleiding heb ik een tijd in een gespecialiseerd reparatie atelier gewerkt. Daar heb ik de traditionele goudsmid-technieken geleerd: het repareren, het verfijnde zetwerk, de precisie. Ik had nu de basis van het ‘grote werk’ én de kneepjes van het ‘fijne werk’.

Maar de echte omslag kwam tijdens mijn stage zilversmeden bij Steven Stehouwer. Via hem kwam ik in aanraking met het modelleren in was. En dat was het. De vonk sloeg over. Ik pakte de techniek blijkbaar zo snel op, dat de meester me al snel aankeek en zei: “Jij moet gewoon voor jezelf gaan beginnen.”

Mijn Focus Vandaag

Dat advies heb ik ter harte genomen. Ik heb het ‘grote werk’ – het maken van zilveren schalen, kandelaars en bestek – bewust vaarwel gezegd. De passie was weg.

Mijn focus ligt nu 100% op het sculpturale: sieraden en (bronzen) beelden.

Natuurlijk, de vaardigheden van het zilversmeden zijn onbetaalbaar. Het ruimtelijk inzicht, het vormgevoel, de diepe metaalkennis… ik gebruik het elke dag. Maar ik pas het nu toe op een kleinere, meer verfijnde schaal. Het gebeurt nog wel eens dat ik in opdracht een klein, persoonlijk object maak, zoals een geboortelepel of een as-doosje, maar mijn hart ligt bij het boetseren.

Ik ben de ‘menselijke 3D-printer’. Ik boetseer mijn ontwerpen druppel voor druppel in was, voordat ik ze giet in goud, zilver of brons.

Dus… Edelsmid. (Zonder Adel.)

En dáárom noem ik mezelf Edelsmid.

Het is de enige term die mijn hele reis omvat. Het eert mijn basis als Zilversmid (het vormen), erkent mijn vaardigheid als Goudsmid (de fijne techniek) en omarmt mijn ware passie als Modelleur (het sculpturale).

En weet je wat het leuke is? Dat ‘Edel’ past perfect bij de nuchtere mentaliteit hier in Borger. We zijn hier niet zo van de ‘Adel’. Onze oude dorpsboom in Borger heeft maar twee lagen , in plaats van de gebruikelijke drie! Die derde laag was gereserveerd voor de adel. En tja, die was hier in Drenthe niet.

Wij hebben hier misschien geen Adel, maar we hebben wel Edelmetaal. En dat is, in mijn atelier, voor absoluut iedereen. Jong, oud, rijk, arm. Ik maak jouw verhaal, niet je status.

Dus, zoek je een standaard ‘goudsmid in de buurt’? Misschien ben ik dat niet. Zoek je een Edelsmid met een passie voor ambacht en fijne techniek, die jouw verhaal kan boetseren in goud of zilver?

Dan zit je hier helemaal goed. Welkom in het atelier.

Waar krijg ik het meeste geld voor mijn goud?

Goede vraag. Zeker nu je recent in het nieuws hoort dat grote ‘goudwissel-kantoren’ klanten lijken te ‘pijlen’ en oneerlijke boden doen.
Mijn antwoord is misschien verrassend: niet bij mij.
Kijk, ik ben een maker, geen handelaar in sloopgoud. Mijn specialiteit is om van jouw oude goud – met alle herinneringen – een prachtig nieuw sieraad te maken. Als jij puur je goud wilt verkopen voor contant geld, stuur ik je met alle liefde door naar de betrouwbare, lokale goud-inkoper die ik zelf als bedrijf ook gebruik. Een vakman die gelooft in een eerlijke, transparante kiloprijs. Zonder spelletjes.
Wil je de emotionele waarde behouden en je goud laten verwerken? Dán ben je bij mij aan het perfecte adres.

Van ‘Wat als?’ naar ‘Wat mooi!’

Een mooi verhaal en vertrouwen zijn de basis. Maar ambacht zit ‘m ook in duidelijkheid. Je zit misschien nog met vragen. “Wat kost dat nou?” of “Kan deze steen wel?”.

Eerlijk? Ik werk niet ‘per uur’. Je betaalt een ambachtsman niet voor de klok, maar voor het resultaat. Voor elk maatwerk-traject krijg je van mij een kraakheldere, vaste offerte. Geen vage uurtarieven, geen verrassingen achteraf.

En die ene steen? Of die oude ring van oma? Kom ermee langs. Ik ben eerlijk in wat kan en wat niet verstandig is. Ik ga je geen zachte opaal verkopen voor een ring die je elke dag intensief draagt; je moet blij worden van het sieraad, niet van de reparatierekening.

Even snel iets laten beoordelen of een vraag stellen? Dat is gewoon service. Loop binnen, dan kijken we er samen naar bij een kop koffie. Dat is het voordeel van een Edelsmid in de buurt.